Hematoloji tıp biliminde kan ve kemik iliği hastalığına dair bilgiler içeren bir bilim dalıdır. Çocuk hematoloji bölümü özel bir dal olup onkoloji, radyasyon onkolojisi, çocuk cerrahi gibi bölümlerle birlikte çalışır.
Hematoloji kronik lösemi, akut lösemi, lenfoma ve benzer hastalıklarla ilgilenir. İyi bir ekip çalışması ve deneyim gerektiren çocuk hematolojisi son yıllarda önemli klinik çalışmaların yapıldığı alanlardan biri haline gelmiştir.
Çocukluk çağında görülen kan hastalıkları ve çocukluk çağı kanserleri gibi rahatsızlıklarla çocuk hematolojisi bilim dalı ilgilenir. Bilim dalının incelediği ve en sık rastlanan hastalık ise kansızlık olup beraberinde kan hastalıkları, demir eksiklikleri, B12 vitamin eksiklikleri de ilgilenilen gruplarda yer alır.
Akdeniz Anemisi (Talasemi)
Dünya geneline bakıldığında en sık görülen kan hastalıkları arasında yer alan Talasemi bazen kansızlık olarak hafif seyrederken bazen de ciddi ve ağır bir şekilde seyreder. Hastalıkla çocuk hematolojisi alanı ilgilenirken belirtileri arasında büyüme geriliği, kemik ve cilt sorunları, kalp ve karaciğer gibi organlarda yaşamsal sorunlar yer alır. Hastalıkların tedavisi seyre göre değişiklik gösterebilirken ilerleyen vakalarda kan nakli, kök hücre nakli ya da dalak organının alınması gibi tedaviler görülebilir.
Hemofili
Erkek ya da kadınlarda görülebilen rahatsızlık olan Hemofili çocuklarda görülmesiyle çocuk hematolojisi alanının ilgilenmesi gereken bir rahatsızlıktır. Genetik geçişli kan hastalığı ya da pıhtılaşmaya bağlı görülen bir rahatsızlık olarak görülür. Belirtileri arasında herhangi bir etkene bağlı olmadan eklemlerde görülen kanamalar yer alır. Eklemlerde görülen bu kanamalar hareket kısıtlılığına neden olurken aynı zamanda ağrı ve şişlikler oluşturabilir. Ömür boyu devam edebilen bir hastalık olmasından dolayı kanama kontrolleri sağlayıcı ilaç ve koruyucu yöntemlerden faydalanılmalıdır.
Çocuk Hematolojisi Tedavileri
Çocuk hematoloji biriminde muayene tamamlandıktan sonra tedaviler düzenlenir ve kullanılan tedavi yöntemlerinden bazıları ise şu şekildedir;
- Radyoterapi
Radyoterapi ışın tedavisi olarak adlandırılır. Yüksek doz radyasyon kullanılarak kanserli hücrelerin çoğalmalarını ve büyümelerini engeller. Tedaviyi uzman onkologlar gerçekleştirir ve kan hastalıklarına neden olan tümörlerin tedavilerinde kullanılan bir tedavi yöntemidir.
- Kemoterapi
Kanser tedavilerinde kullanılır ve yoğun bir ilaç tedavisidir. Kanser hücrelerinin çoğalmasını ve büyümelerini engellemek amacıyla uygulanır. Hastalığın çeşidi ve seyrine göre tedavinin uygulama süresi değişir. Hastaların kemoterapi süresince bağışıklık sistemi olumsuz etkileneceğinden dolayı mutlaka steril şartlarda yaşaması önemlidir. Çocuk hematolojisi alanlarında günlük kemoterapi ve kan nakilleri günlük olarak yapılmaktadır.
- Kök hücre (kemik iliği) Nakli
Kemik iliği tedavilerinin asıl amacı sağlıklı kişilerden alınan kemik iliğinden kök hücrelerin hasta olan bireye verilerek normal kan hücrelerinin işlevinin tekrar yapılmasını sağlamaktır. Kemik iliği nakillerinde doku uyumu oldukça önemlidir. Verici olan kişiler bazen akraba, kardeş ya da akraba olmayan ama uyumlu kişiler olabilir. Bağışıklık sistemi bu süreçte baskılanacağından steri ortamda olmaları önemlidir.