Çocuklarda 4 yaş sendromu anne babaların en büyük kaygıları arasında yer alır. Çocuklarına sağlıklı ve mutlu şekilde büyütmek isteyen anne babalar çocuğun 4 yaşına geldiğinde sergilemeye başladığı davranışlar karşısında ne yapacağını bilemeyebilirler. 4 yaşına girdiğinde çocuklar genellikle daha asabi ve huysuz davranırlar. Bu sürecin doğru şekilde atlatılabilmesi için bazı noktalara dikkat edilmesi ve çocuğun psikolojisini anlamaya çalışmak gerekmektedir.
4 Yaş Sendromu Nedir?
Çocuklarda 4 yaş sendromu çocukların 4 ya da 5 yaşlarında davranışlarında meydana gelen değişiklikleri tanımlayabilmek için kullanılan bir kavramdır. Çocuklar 4-5 yaşlarına geldiklerinde duygularında ve davranışlarında çeşitli değişiklikler meydana gelir. Bu dönemdeki çocuklar daha asabi ve huysuz davranışlar göstermeye başlayabilirler.
Çocuklara 4 ya da 5 yaşına giren ebeveynler meydana gelen bu davranış değişikliğine karşı neler yapabileceğini merak ederler. Ebeveynlerin öncelikle bilmesi gereken nokta bu bir hastalık durumu değildir ve sağlıklı şekilde büyüyen her çocukta böyle tepkiler meydana gelebilmektedir. Çocukları 4-5 yaşında olan ebeveynlerin bilmesi gereken ilk nokta çocuklarının özgüven kazanabilmeleri için sürekli olarak onların yanında olmaları ve onları anlamaya çalışmaları da gerektiğidir.
4 Yaş Sendromunun Belirtileri
Çocuklarda 4 yaş sendromu çocukların sağlıklı gelişimi için doğru şekilde yönetilmesi gereken bir dönemdir. Çocukların davranışlarında 4-5 yaşında çeşitli değişiklikler meydana gelebilir. Bu davranışların neler olduğu ve sendromu belirtilerinin öğrenilmesi durumunda anne babaların daha bilinçli şekilde hareket edebilmesi mümkün olacaktır. 4-5 yaşındaki çocuklarda meydana gelen davranış değişiklikleri şu şekilde açıklanabilir:
- 4 yaş sendromundaki çocuklar genellikle daha inatçı olmaya başlarlar. Sürekli olarak kendi istedikleri olsun diye bir tutum içerisine girerler. Anne babaların bu dönemde çocukları ile tartışma içerisine girmemesi ve sabırlı olarak çocuklarına karşı anlayışla yaklaşması gerekir
- 4-5 yaşındaki çocuklarda meydana gelebilen davranış değişiklikleri arasında duygusal dalgalanmalar da gösterilebilir. Bu yaş dilimindeki çocuklar duygularını kontrol etmekte zorlandıkları için zaman zaman ani tepkiler verebilir. Çocuklarda genellikle bu dönemlerde ağlama krizleri ile karşılaşılır. İnatçılık görülmeye başlayan çocuklar istedikleri olmadığı durumlarda ağlama krizlerine girebilirler. Çocukları ağlama krizine giren anne babalar ise çocuklarının duygularını anlamaya çalışma ve çocuklarının yanlarında olduklarını onlara hissettirmelidir.
- 4 yaş sendromundaki çocukların yaşıtlarıyla daha fazla zaman geçirdiği ve arkadaşlık ilişkileri kurduğu gözlemlenir. Arkadaşlık ilişkilerinin daha sağlıklı şekilde kurulabilmesi için anne babalarının çocuklarını teşvik etmeleri ve çocuklarının yaşıtları ile aynı ortamda olmasını sağlamaları gerekir.
- 4 yaş sendromunun belirtileri arasında başkalarına taklit etme veya sürekli olarak soru sorma gibi davranışlarda gözlemlenebilir. Ebeveynlerin bu dönemde daha sabırlı olmaları sayesinde bu dönemi daha sağlıklı şekilde atlatabildikleri görülecektir.
Çocukların Psikolojileri
Çocuklarda 4 yaş sendromu sürecinde olan çocuklarda görülen belirtiler birbirinden ayrılabilir. Bazı çocuklar bu dönemi çok şiddetli şekilde atlatırken bazıları duygularında herhangi bir değişim göstermeden bu süreci atlatabilirler. 4 yaş sendromundaki çocukların genelinde görülen problem ise çocukların psikolojisinin karıştığıdır. Bu yaş dilimindeki çocuklar bağımsızlığına düşkün olmaya başladıkları durumlarda anne babaları ile zıtlaşmaya başlayabilirler. Anne babaların bu dönemde çocuklarının psikolojisini iyi şekilde analiz etmesi ve onlara sürekli olarak destek olması gerekir.
4 yaş sendromunda görülen problemler arasında duygu değişimleri de önemli bir yere sahiptir. 4 yaş sendromunda olan çocukların ağlama krizlere geçirmesi veya daha hüzünlü bir tavır içerisine bürünmesi görülebilir. Bu durumda anne babaların çocuklarına karşı sabırlı olmaları ve onları desteklemesi çocuğun daha sağlıklı şekilde bu döneme atlatabilmesini sağlayacaktır.
4 Yaş Sendromuyla Nasıl Başa Çıkılır?
Çocuklarda 4 yaş sendromu ağlama krizlerinin sıkça görüldüğü bir dönemdir. Çocukların kendi benliğini keşfetmeye başladığı bu dönemde anne babaların yaşanabilecek ağlama krizleri veya duygu değişimleri ile baş edebilmeleri için yapması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
- Bu dönemin hem çocuklar hem de ebeveynler için daha sağlıklı şekilde atlatabilmesi için ebeveynlerin çocukların duygu durumlarını anlamaya çalışması gerekir. Bu dönemdeki çocuklar kendilerine olan güveni artan ve sınırlarını keşfetmeye başlayan çocuklardır. Bu nedenle 4 yaş sendromunda olan çocuklara karşı ebeveynlerinin hoşgörülü ve sabırlı olması gerekir
- Ağlama krizlerine karşı anne babaların katı kurallar koyduğu bilinmektedir. Ancak bu dönemde çocuklara katı kurallar koyulması çocukların özgüven problemleri yaşaması veya çocuğun daha hırçın olmasına neden olabilir. Ebeveynleri bu dönemde yapması gereken çocuklara karşı kurallar koyması ancak bu kuralları çok katı şekilde uygulamaması gerektiğidir
- Ağlama krizleri veya öfke nöbeti geçiren çocuklara karşı ebeveynlerinin sabırlı olması ve öfkeli şekilde çocukları ile konuşmaması da oldukça önemlidir
- Bu dönemde çocuklar takdire ihtiyaç duyarlar. Ebeveynlerin çocuklarının yapmış olduğu olumlu bir davranışta onu takdir etmesi çocuğun daha özgüvenli hissetmesini sağlayacaktır