Prostat kanseri erkeklerde en yaygın görülen kanser türüdür. Türkiye’de akciğer kanserinden sonra en çok ölüme yol açan ikinci hastalıktır. Dünya üzerinde ise kansere bağlı ölümler arasında dördüncü sırada yer alıyor.
Prostat genellikle yavaş seyreder. Belirli bir döneme kadar belirti göstermediği için teşhisi gecikebilir. Semptomlar genellikle idrar yanması ve idrar yolu tıkanması olarak kendini gösterir. Buna bağlı olarak böbrek hastalıkları da ortaya çıkabileceği için tedavi için acele edilmelidir.
Erkeklerin her yıl düzenli olarak prostat kanseri taraması yaptırması hayati önem taşır. Hastalık ne kadar erken fark edilirse uygulanan tedavinin başarı oranı da o kadar yüksek olur. Prostat kanseri taraması ertelenmeyecek bir iştir. Binlerce insanın hayatı her yıl bu tarama sayesinde kurtuluyor.
Prostat Kanseri Nedir?
Vücudu oluşturan hücreler zamanla doğum, büyüme, olgunluk ve ölüm gibi çeşitli aşamalardan geçiyor. Ancak hücreler kontrolsüz şekilde çoğalmaya ve büyümeye devam ederse, tümör adı verilen bir yapı oluşturacaklardır. Bu büyüme iyi huylu ise vücudun diğer bölgelerine yayılma yeteneği göstermezler. Kanser adı verilen yapı, komşu dokulara yayılma ve aşırı çoğalma özelliği gösteren kötü huylu bir oluşumdur. Eğer bu kanser prostatta meydana gelirse prostat kanseri olarak adlandırılır. Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen kanser türüdür ve kansere bağlı ölümlerin akciğer kanserinden sonra ikinci önde gelen nedenidir.
Prostat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Prostat kanseri belirtileri genellikle hastalığın ilerleyen evrelerinde ortaya çıkmaya başlar ve birçok belirti gösterebilir. Hastalık geç dönemde ilerlediği için asemptomatik kişilerde erken dönemde bulmak mümkündür ancak düzenli tarama yapılması gerekmektedir. Hastalığın semptomları atipiktir ve diğer prostat hastalıklarında da görülebilir. Prostat kanserinin birçok yaygın belirtisi vardır:
- Geceleri sık idrara çıkmak
- İdrar yaparken zorlanmak
- İdrar yaparken zorlanma, ağrı ve yanma
- İdrar hissetmek fakat yapamamak
- Zayıf akıma sahip idrar çıkışı
- İdrarda kan görülmesi
- Kilo vermeye başlamak
- Yorgunluk ve bitkinlik
Prostat doğrudan mesanenin altında yer aldığı için en sık görülen semptom üriner sistem problemleridir. Prostat kanseri ileri evrelerinde sık idrara çıkma, aralıklı yavaş idrara çıkma, idrar yaparken kanama ve hematüri olarak kendini gösteren diğer semptomları beraberinde getirir.
Prostat Kanseri Neden Olur?
Prostat kanserinin kesin nedeni belirsizdir. Ancak çeşitli çalışmalar sonucunda bu kanser türü için bazı risk faktörleri tanımlanmıştır. En yaygın prostat kanseri, normal prostat hücrelerinin DNA’sındaki anormal değişiklikler nedeniyle gelişir. DNA, hücrelerimizdeki genleri oluşturan kimyasal yapıdır. Genlerimiz hücrelerin nasıl çalıştığını kontrol eder, dolayısıyla DNA’daki değişiklikler hücrelerin nasıl çalıştığını ve bölündüğünü etkiler.
Prostat Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Prostat kanseri için diğer risk faktörleri arasında;
- İleri yaş
- Etnik köken
- Ailede prostat kanseri veya meme kanseri öyküsü
- Yüksek düzeyde erkek hormonları
- Hayvansal protein ve yağdan zengin gıdaların aşırı tüketimi
- Obezite ve hareketsiz yaşam sayılabilir
Genetik yatkınlığı gösterebilecek bazı durumlarda, prostat kanseri daha erken tarama çalışmaları gerektirebilir. Birinci derece akrabalarında prostat kanseri olan kişilerde hastalık riski iki kat artmaktadır. Özellikle erkek kardeşlerde prostat kanseri öyküsü varsa, artan risk daha belirgindir.
Prostat Kanseri Tedavisi Nasıldır?
Prostat kanserinin tedavisi, hastalığın durumuna göre cerrahi, radyoterapi ve hormon tedavisinin tek başına veya aynı anda kullanılmasını içerir. Erken prostat kanseri için en yaygın tedavi cerrahidir. Ameliyat sonrası en sık görülen yan etkiler idrar kaçırma ve erektil disfonksiyon yani cinsel ilişkiyi sürdürmek için yeterli ereksiyonun sağlanamamasıdır.
Prostatektomi
Prostatektomi, kanserden etkilenen prostat dokusunun çıkarılması sürecini ifade eder. Radikal prostatektomi, tüm bezin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bu cerrahi işlem açık veya kapalı olarak gerçekleştirilebilir.
Açık Prostatektomi
Açık cerrahi müdahalede amaç, doktorun alt karın bölgesinde büyük bir kesi yapacak şekilde ameliyat ederek prostata ulaşmaktır. Açık cerrahide prostat kanseri tedavisi için rektum ile testis arasındaki perine bölgesi de tercih edilen bir diğer bölgedir.
Kapalı Prostatektomi
Kapalı prostat ameliyatı laparoskopi ile yapılır. Bu işlem sırasında küçük bir kesiden vücuda yerleştirilen bir kamera ve cerrahi aletler ile prostat parça parça çıkarılır. Laparoskopik kesisi daha küçüktür. Açık cerrahi ve laparoskopik cerrahide ameliyatı yapan doktor, prostat çevresindeki lenf düğümlerini ve diğer dokuları hastalık belirtileri açısından kontrol edecektir.