Bademcikler, boğazın arka kısmında her iki yanda birer adet olmak üzere toplamda iki adet geniz eti yapılarıdır. Bademcikler savunma sisteminin bir parçası olarak kabul edilir ve enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olur.
Bademcik Taşı Nedir?
Bademciklerin girintileri vardır ve bakteri, mukus, ölü hücreler, yemek artıkları gibi birçok madde bu girintilerde birikip sıkışacaktır. Bu maddelerin birikmesi ve zamanla sertleşmesi nedeniyle kaya gibi sert bir yapı oluşur. Bademcik taşı adı verilen bu yapılar ağrılı veya ağrısız olabilir ve boyutları değişkendir. Genel olarak bademcik taşları tekrarlayan bademcik iltihabı olan kişilerde daha sık görülür. Çoğu bademcik taşı vakasında taşların boyutu genellikle bir pirinç tanesi ile bir üzüm tanesi arasındadır.
Bademcik Taşı Belirtileri Nelerdir?
Birçok kişinin bademcik taşları herhangi bir belirti veya rahatsızlığa neden olmaz. Taşın boyutu arttıkça semptomların görülme olasılığı da artsa da bazı durumlarda çok büyük bademcik taşları bile ancak röntgen ve BT (bilgisayarlı tomografi) tetkikleri ile tesadüfen bulunabilmektedir. Bu aynı zamanda taşın konumu ile de ilgilidir. Bademcik taşlarının neden olduğu yaygın semptomlar şunlardır:
- Ağız kokusu
- Nedensiz boğaz ağrısı
- Yutma güçlüğü
- Kulak ağrısı
- Boğazda şişkinlik
- Öksürük
Bilimsel araştırmalar bademcik taşlarının dörtte üçünün sıklıkla bademcikleri enfekte ettiğini ve ağız kokusuna neden olduğunu gösteriyor. Bademcik iltihabı olan hastalarda bademcik iltihabının neden olduğu semptomları bademcik iltihabı semptomlarından ayırt etmek zordur. Öksürük semptomlarına genellikle boğazdaki taşların tahriş olması neden olur. Bademcik taşlarının neden olduğu ağrı bazen kulak ağrısı gibi hissedilebilir. Bu nedenle kulak ağrısı yaşayan hastalarda bu olasılığın göz önünde bulundurulmasında fayda vardır.
Bademcik Taşı Neden Oluşur?
Bademcikler anatomik yapısından dolayı belirli yarıklar, boşluklar, tüneller ve çukurlardan oluşur. Bu alanlar ölü hücrelerin, mukusun, tükürük salgılarının, yemek artıklarının ve bakterilerin birikmesi için uygun bir ortamdır. Bu kalıntılar bademciklerin içbükey yapısında birikip sıkıştıkça bademcik taşları oluşur. Bakteriler ve bazı mantar türleri bu tortuları yiyecek olarak kullanır. Sonuç olarak hem enfeksiyon hem de ağız kokusu oluşur. Bademcik taşının oluşumuna neden olan faktörler şöyledir;
- Yetersiz ağız ve diş hijyeni
- Mevcut sinüs hastalığı
- Bademcik iltihabı
- Büyük yapılı bademcikler
Tüm bu nedenlere rağmen ağız ve diş bakımına en çok dikkat eden kişilerde bile bademcik taşları görülebilir.
Bademcik Taşı Nasıl Tedavi Edilir?
Bademcik taşı olan hastanın şikâyeti yoksa tedaviye gerek kalmayabilir. Bademcik iltihabından sıklıkla şikâyet eden kişiler, ılık su ve tuz karışımı ile gargara yaparak kesedeki tortuları temizleyebilir. Bademcik taşları hastaya rahatsızlık verecek boyutlara ulaşırsa tedavi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir.
Lazer Tedavi Yöntemi
Bu yöntem lokal anestezi altında yapılır. Karbondioksit lazer kullanılarak bademcik çukurlarının keskin kenarları düzleştirilir. Bu sayede bademciklerin yüzeyindeki çukurlarda mukus ve çeşitli bakterilerin barınması önlenebilir.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi)
Eğer lazer tedavisi uyguladıysanız ancak başarılı olmadıysa, bademcik ameliyatı olmanız gerekir. Lokal anestezi altında bademciklerin alınmasına yönelik bu tedavi yöntemi net sonuçlar vermektedir. Bademcik taşı yüzünden sıkıntı çeken hastalar için bu ameliyat sayesinde kesin çözümdür.
Bademcik Taşına Ne İyi Gelir?
Uzun süreli (kronik) bademcik enfeksiyonu olan kişilerin bademcik taşı geliştirme olasılığı diğerlerine göre daha fazladır. Bu nedenle bu kişilerin ağız hijyenine daha fazla dikkat etmeleri ve düzenli fizik muayene yaptırmaları gerekmektedir. Yemeklerden sonra ağzınızı çalkalamak, dişlerinizi günde en az iki kez fırçalamak, dil hijyenine dikkat etmek ve düzenli diş ipi kullanmak bademcik enfeksiyonlarını ve taşlarını önlemenin en etkili yoludur.
Inanmiyorum gecen o kadar cok agridiki bogazim belirtileri okuyunca farkettim ve hemen doktora godecegim