Karbonmonoksit zehirlenmesi özellikle kış aylarında kişilerin ölümüne neden olmaktadır. Soba bulunan evlerde odunların veya kömürlerin yakılması sonucunda ortaya çıkan karbonmonoksit gazı sonucunda kişilerin zehirlendiği bilinir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nedir?
İnsanların sağlıklı şekilde yaşamlarını sürdürebilmesi için atmosferde bazı gazlar bulunur. Atmosferde bulunan doğal gazlar fazla solundukları durumda kişilerin zehirlenmesine neden olabilir. Karbonmonoksit zehirlenmesi de karbon bulunan maddelerin uzun süre solunması sonucunda ortaya çıkan zehirlenme türüdür.
Karbonmonoksit normalde tehlikeli olmayan ve kokusuz bir gaz türüdür. Kokusuz olan bu gaz tahriş edici bir özelliği olmaması nedeniyle zehirlenme problemlerinin geç fark edilmesine neden olur. Karbonmonoksit içeren kömür veya odun gibi ürünlerin uzun süre solunması durumunda zehirlenme süreci başlar. Karbonmonoksitin vücutta yaratmış olduğu zehirlenme problemi sırasında herhangi bir etkisinin İlk başlarda keşfedilmemesi nedeniyle bu duruma sessiz katil adı verilir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nasıl Olur?
Karbonmonoksit zehirlenmesi karbonmonoksit bulunan ortamlarda çok fazla bulunması nedeniyle ortaya çıkar. Karbonmonoksit gazının solunması sonucunda solunan hava direkt olarak akciğerlere ulaşacak ve akciğerlere zarar verecektir. Bu gaz akciğerlere zarar verdikten sonra kana geçerek kana zarar verecektir. Karbonmonoksitin çok fazla solunması durumunda vücutta bulunan oksijen miktarında azalma görülecektir. Karbonmonoksitin çok fazla solunması durumunda vücutta bulunan oksijen yerini karbonmonoksite bırakacaktır.
Vücutta bulunan karbonmonoksit gazının miktarı artmaya başladıkça vücudun ihtiyaç duymuş olduğu oksijeni alamaması nedeniyle beyninde çeşitli problemler meydana gelmeye başlayacaktır. Beyine oksijen ulaşmaması durumunda beynin faaliyetlerine devam etmesi engellenecektir. Beynin çalışmamaya başlaması durumunda kişinin kalbi ve organları da çalışamaz hale gelecektir. Karbonmonoksitin koklanması durumunda ortaya çıkan ciddi rahatsızlıklar ölüme kadar gidebilir.
Karbonmonoksit Zehirlenmesini Belirtileri
Karbonmonoksit zehirlenmesi kendini farklı şekilde gösterir. Karbonmonoksit bulunan ortamlarda çok fazla bulunulması ve bu gazın çok fazla solunması durumunda vücutta çeşitli reaksiyonlar ortaya çıkar. Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Halsizlik ve yorgunluk
- Şiddetli baş ağrısı
- Nefes alıp vermede zorlanma
- Nefes darlığı
- Mide bulantısı ve kusma problemleri
- Gözlerin kararması
- Baş dönmesi
- Hareket ederken zorlanma
- Kas koordinasyonunun yitirilmesi
- Bilinç kaybı
- Unutkanlık
- Karın ağrısı
- Dikkat eksikliği ve zihin bulanıklığı
- Depresyon
- Halüsinasyon görme
- Görme kaybı
- Nöbet geçirme ve komaya girme
Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Tedavisi
Karbonmonoksit zehirlenmesi yaşanan durumlarda ilk yardım çok önemlidir. Aynı ortamlar bulunan kişilerin zehirlenmesi durumunda kişilerin karşısındakine ilk yardım yapmadan önce kendisini koruma altına almalıdır. Zehirlenme meydana gelen ortamın havalandırılması veya hastanın bu ortamdan en kısa süre içerisinde uzaklaştırılması gerekir.
Karbonmonoksit zehirlenmesine ardından kişilerin solunumları durmuş ise kişilerin en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekir. Hastaneye götürülen hastaların temel yaşam desteğine bağlanması gerekebilir
Zehirlenme sonucunda kişilerin nefes alamayacak duruma gelmeleri durumunda solunumun devam edilmesini sağlanabilmesi için makinelere bağlanmaları gerekebilir. Zehirlenme sonucunda kişilerin makineye bağlanması sonucunda oksijen seviyesinin normale dönmeye başlaması ile birlikte tedavisi sonlandırılabilir
Zehirlendiğinden şüphelenilen kişilerin kalbinde veya beyninde herhangi bir deformasyonun ortaya çıkıp çıkmadığını tespit edilmesi de oldukça önemlidir. Deformasyonların kısa süre içerisinde tespit edilmesi sayesinde organlarda meydana gelen hasarlar kontrol altına alınabilir
Zehirlenme sonucunda kişilerin organlarında kalıcı hasarların oluşması durumunda bazı destekleyici tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Gerçekleştirilen bu tedaviler sayesinde dokularda meydana gelen hasarların minimuma indirilmesi amaçlanır
Karbonmonoksitten zehirlenen kişilerin hamile olması durumunda bu hastalara daha uzun süre oksijen tedavisi uygulanabilir. Hamile kadınlara oksijen tedavisi uygulandığı gibi henüz doğmamış olan bebeğin bu gazdan etkilenmesi durumuna karşılık da çeşitli tedavi yöntemleri yürütülür
Karbonmonoksit zehirlenmesinin önüne geçilebilmesi için kişilerin karbonmonoksit gazı bulunan ürünlerin tüketimini azaltması gerekir. Kış aylarında soba yakan kişilerin zehirlenme problemlerinin önüne geçilebilmesini sağlamak için bulunan ortamı düzenli olarak havalandırmaları gerekir