Yeni doğan bebeklerde böbrek üstü bezleri çocukların gelişip sağlıklı büyümeleri için hormon salgılama görevini gerçekleştiren adrenal türü bezdir. Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde cinsel olgunlaşmayı kontrol ederken, kan şekerini düzenlemek, strese tepkilerin ölçülmesini sağlama ve vücuttaki tuz dengesini ayarlayabilmek gibi görevleri bulunur.
Yeni doğan bebeklerde böbrek üstü bezlerinden kaynaklanan diğer rahatsızlıklar ise adrenal karsinomlar, cushıng sendromu, feokromositoma ve KÂH gibi isimlerle anılır. Her rahatsızlık için ayrı bir tedavi uygulanırken erken dönemde teşhis edilebilmesi oldukça önemlidir.
Böbrek Üstü Bezlerin Belirtileri
Adrenal bozukluk olan böbrek üstü bezleri rahatsızlıklarında yaşlara göre farklı belirtiler ortaya çıkarken yeni doğan bebeklerde böbrek üstü bezleri rahatsızlıkları;
- Kusma
- Zayıflık
- Kuru cilt ve dudaklar
- Beslenme sorunları gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Yeni doğan döneminde olmayarak ilerleyen çocukluk yaşlarında görülen belirtiler ise zayıflık, tükenmişlik sendromu, baş dönmesi ve mide ya da kas ağrılarıdır.
Kız olan yeni doğan bebeklerde genital organlarında sorun oluşabilir ve erken dönemde müdahale edilme imkânı bulunur. Erkek yeni doğan bebeklerde ise 7 ve 21 gün içinde görülen emmede sorun, kusma, kilo kaybı gibi belirtiler görülebilir. Acil bir şekilde müdahale edilmemesi durumunda hayati risklerin oluşması söz konusu olabilir.
Yeni Doğan Döneminde Böbrek Üstü Bezleri Sorunu Nasıl Teşhis Edilir?
Çocuk doktorları yeni doğan döneminde birçok farklı test ve tetkik yaparak bebeklerin gelişimleri, sağlık sorunları ve tedavileri hakkında fikir sahibi olabilir. Pediatrik olan bu dönemde böbrek üstü bezlerinde herhangi bir sorun olup olmadığı mutlaka araştırılmalıdır. Özellikle hormon seviyelerini görebilmek için kan ve sıvı örnekleri alınarak sonuçlar değerlendirilir.
Böbrek üstü bezlerde sonuçlara bakılarak herhangi bir büyüme olup olmadığının kesin tanısını koymak adına MR çalışmaları da yapılabilir. Tüm bu süreçlerin endokrinoloji uzmanlarıyla birlikte yürütülmesi sağlıklı olacaktır.
Cushıng Sendromu
Yeni doğan dönemi ve daha büyük çocuklarda en sık görülen adrenal yetmezliği Cushing sendromudur. Vücutta yer alan kortizol oranının artması sonucunda ortaya çıkan bir böbrek üstü bezleri rahatsızlığıdır. Yanakların kızarması, ciltte çatlaklar, kan şekeri yükselmesi ve aşırı kıllanma gibi belirtiler gösterir. Artan miktarı düşürebilmek için ilaç tedavileri uygulanabilirken herhangi bir tümör söz konusu ise cerrahi uygulamalarda yapılabilir.
Pediatrik olan Böbrek Üstü Bezlerin Tedavisi
Yeni doğan döneminde oluşan böbrek üstü bezlerin tedavilerinde sorunun hangi nedene bağlı olarak geliştiği araştırılmalıdır. Hormon seviyesi düşük olmasından kaynaklı bir sağlık sorunu yaşanıyorsa mutlaka ilaç tedavisi uygulanmalıdır. Yüksek seviyede bir hormondan söz edilmesi durumunda da hormon üretimini engelleyen ilaç tedavisi başlanmalıdır.
Böbrek üstü bezlerinin yeni doğan döneminde birinde ya da her ikisinde de büyümeleri söz konusu ise giderilmesi için cerrahi bir süreç gerekli olabilir. Tüm tedavi yöntemleri endokrinoloji ve çocuk doktoru iş birliğiyle yapılarak bebeklerin sorunları giderilmesi amaçlanmalıdır.