Endometriozis üreme çağında olan kadınlarda görülen bir hastalıktır. Bu hastalığın tedavi altına alınmaması durumunda kişilerin şiddetli adet ağrıları ile karşılaşabildiği ve kısırlık problemi yaşayabildiği bilinir.
Endometriozis Nedir?
Endometriozis rahmin iç kısmında bulunması gereken bir tabakanın rahmin dışında bulunması durumuna verilen addır. Bu hastalık karnın alt bölgesinde meydana gelebildiği gibi vücudun farklı noktalarında da meydana gelebilir. Üreme çağında olan kadınlarda görülen bu hastalık kadınlarda meydana gelen kısırlığın en önemli nedeni olarak açıklanabilir.
Endometriozisin Belirtileri
Endometriozis ergenlik çağında olan kadınların %5’i ile 10’u arasında görülen bir hastalık türüdür. Yaygın bir hastalık olan ve ergenlik çağında olan herkesle görülebilen bu hastalığın bazı belirtileri dikkat çekicidir. Endometriozis’in belirtileri şu şekilde açıklanabilir:
- Adet döneminde meydana gelen şiddetli ağrılar
- Karında meydana gelen şiddetli ağrılar
- Cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrı
- İdrar ve tuvalete çıkma sırasında yaşanan ağrı durumu
- İshal
- Kanlı idrar
- Tuvalete sık sık çıkma
- Karnın yanında görülen ağrılar
- Sırt ağrısı
Endometriozisin Nedenleri
Endometriozis hastalığının neden meydana geldiğine dair kesin bir kanıt yoktur. Bu hastalığın ortaya çıkmasının bazı nedenleri gösterilse de hastalığın nedeni tam olarak açıklanamamaktadır. Hastalığın nedenleri arasında gösterilen durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Kadınlarda adet döneminde karın boşluğuna dökülen kanın normalde temizlenmesi gerekirken bazı kadınlarda temizlenememesi
- Adet dönemindeki kanın yumurtalıklara ve bağırsağı dolması
- Yumurtalık içerisinde bulunan kanın kahverengiye dönmesi bu hastalığın adının çikolata kisti olarak bilinmesine neden olmuştur
- Hastalığın ortaya çıkmasının nedenleri arasında rahmin iç yapısındaki kan damarlarında meydana gelen deformasyonlar da gösterilebilir
- Bu hastalığın engellenebilmesi için kişilerin gebe kalması doğum yapması veya emzirmesi gösterilebilir.
Hastalığın Teşhisi
Endometriozisin kesin teşhisinin konulabilmesi için bazı tekniklerin yapılması gerekir. Hastalığın teşhisinin konulabilmesi için rahmin iç kısmında bulunan tabakadan dokuların alınması ve bu dokuların patoloji uzmanları tarafından incelenmesi gerekir. Gerekli incelemeler yapılmadan önce hastanın öyküsünün öğrenilebilmesi için hastanın adet döneminde ağrı görüp görmediği veya kısırlık probleminin bulunup bulunmadığı da sorulabilir.
Rahmin içinden alınan parçalarda çeşitli nodüllere rastlanabilir. Nodüllere rastlanmasının ardından jinekoloji uzmanları tarafından ultrason ile çikolata kisti olarak adlandırılan bu kistlerin vücutta bulunup bulunmadığı tespit edilebilir
Patolojik incelemeler veya ultrason görüntülerinin incelenmesi sonucunda herhangi bir sonuç elde edilemezse bazı ek tetkikler de uygulanabilir. Özellikle kanlı idrar problemi ile doktora başvuran kişilerin idrar torbası kullanması ile bu hastalığa sahip olup olmadığının tespit edilebilmesi amaçlanır.
Hastalığın teşhisinde kullanılabilecek bir diğer önemli cihaz ise manyetik rezonans görüntüleme olarak bilinen MR yöntemidir. Hastalığın kesin teşhisi için laparoskopi ile lezyonların çıkarılması ve bu lezyonların mikroskop ile incelenmesi gerekir
Endometriozis’in Tedavisi
Endometriozis gerçekleştirilen testler ve tetkiklerin ardından tespit edilebilir. Bu hastalığa sahip olan kişilerin hastalığın tedavisi olup olmadığını merak ettiği bilinir. Hastalığı sahip olan kişilerin bilmesi gereken ilk nokta bu hastalığın tedavisinin bulunduğudur. Hastalığın tedavisi kişilerin çocuk sahibi olmak isteyip istememesine bağlı olarak değişiklik gösterir. Çocuk sahibi olmak isteyen hastalarda yardımcı üreme teknikleri kullanılabilir.
Hastaların yaşamış oldukları ağrının şiddetine bağlı olarak da medikal tedavilere ek olarak cerrahi tedavilerde önerilebilir. Özellikle doktora hamile kalamama problemi ile başvuran kişilerin tüp bebek tedavisi görmesi önerilebilir. Tüp bebek tedavisine rağmen hamile kalamayan kişilerin kistlerinden kurtulabilmesi için cerrahi yöntemlere tabi tutulması önerilebilir.
Hastalığın cerrahi yöntemler ile tedavi edilebilmesi için laparoskopik cerrahi yönteminin kullanılması ve çikolata kistlerinin vücut dışına çıkarılması amaçlanır. Çikolata kistlerinin tedavisi ve takibinin 40 yaş üzerindeki herkesin dikkat etmesi gerektiği bir konu olmalıdır. Çikolata kisti başta çocuk sahibi olamama gibi problemlere neden olabildiği gibi yumurtalık kanseri riskinin artmasına da neden olur. Hastalığın kesin bir tedavi yöntemi bulunmaz ve kişiselleştirilmiş tedavi yöntemleri uygulanarak bu hastalığın tedavi edilmesi sağlanır.